ATATÜRK' ÜN HAYATINDAKİ KADINLAR

ATATÜRK' ÜN HAYATINDAKİ KADINLAR; Cumhuriyetimizin kurucu önderi Mustafa Kemal ******'ün yoğun, fırtınalı yaşamının duygu yükle yanlarını sergiliyor. ******'ün ilk gençlik yıllarından yaşamının son anına kadar çevresinde bulunan; sevdiği, ilgi gösterip bağlandığı, sevildiği, yetişmelerinde ve eğilimlerinde etkin olduğu kadınların prtreleri yer alıyor bu kitapta. İlk aşkın tutuşturduğu gönüllerde iz bırakanlar...Müjgan, Nadire...On sekiz yaşın delicoşkunluğunda tutkuyla sevilenler...Manastır'a kaçıracağı Rum kızı, Kahire'nin Liza'sı ve Tevhide'si... Onu tutkuyla seven Mara Kovaçef, mektup aşkı Mm.Corinne, Mısır Hividi Abbas Hilmi Paşa'nın kızı, Lütfiye, Sultan Vahdettin'in küçük kızı Sabiha Sultan bir dönem ATATÜRK' ün ilgi odağında bulunan kadınlardı... Milli Mücedele yıllarında O' nunçevresinde, yakınında yer alanların içinde kadınlar hep vardı. Tutkuyla bağlanışının kurbanı olan Fikriye Hanım'ın gerçeği, cephede ATATÜRK'ün yanıbaşında bulunan Hilde Edip'le yakın ve uzak duruşun içyüzü kitapta yer alan portrelerin anılarda iz bırakanları. Annesi Zübeyde Hanım'dan kızkardeşi Makbule Atadan' a; ayrıldığı eşi Afet Hanım, Sabiha Gökçen...Bir baba şefkatiyle üzerine titrediği Ülkü... ATATÜRK'ün sevdiği, sevildiği; etkilediği, bağlanıp yetiştirdiği kadınlar... Onların tutkulu kişilikleri, ******'e olan hayranlık derecesindeki ilgi ve sevgileri...Aşkla, nefretle, gururla, kıskançlık ve sevecenlikle geçen ömrün hem tanığı, hem de yaşayanıdır her biri. Adeta birer roman kahramını olan ******'ün hayatındaki kadınların capcanlı portrelerini çizilmiş bu kitapta. ATATÜRK'ü daha yakından tanımaya, onun insani kişiliğinin derinliklerini kavramaya dönük bir kitap ATATÜRK'ÜN HAYATINDAKİ KADINLAR. Tabuların ötesinde MUSTAFA KEMAL ATATÜRK'ün portresidir aynı zamanda...

İşte, ******’ün evlenmek istediği Osmanlı sultanı...
Türkiye’de, bundan 90 sene kadar önce, gerçek olması halinde tarihi baştan başa değiştirecek olan bir evlilik teşebbüsü yaşandı: Mustafa Kemal Paşa, Osmanoğulları’nın son hükümdarı Sultan Vahideddin’in kızı Sabiha Sultan’la evlenmek istedi.

İşte, Türkiye’nin yakın tarihini baştan başa değiştirecek iken son anda mümkün olamayan bu evlilik girişiminin öyküsü:

Sultan Vahideddin’in iki kızı vardı: Ulviye ve Sabiha Sultanlar... Hükümdarın küçük kızı olan Sabiha Sultan 1894’te doğmuş, ablasıyla beraber Batılı bir prenses gibi büyütülmüş ve evlenme çağına geldiğinde birçok talibi çıkmıştı. Talipler arasında zamanın İran Şahı Ahmed Kaçar Han da yer almış ama Sultan Vahideddin "Sünni bir padişah kızını Şii bir hükümdara nasıl verir?" diyerek isteği ustalıkla geri çevirmişti.

Sabiha Sultan’a işte o günlerde bir başka talip çıktı: Çanakkale’deki kahramanlığı dillerde dolaşmakta olan genç bir asker, Mustafa Kemal Paşa...

Mustafa Kemal Paşa, Sabiha Sultan’dan hakikaten hoşlanmış mıydı, yoksa ezeli rakibi Enver Paşa’nın seneler önce yaptığını yapıp saraya damat mı olmak istemişti, bunları kimse bilmiyor. Ama evlilik olamadı ve her iki taraf da kendi yollarına gittiler. Sonrası, málum... Paşa, Látife Hanım ile kısa sürecek bir izdivaç yaptı; Sabiha Sultan da son Halife Abdülmecid Efendi’nin oğlu olan ve seneler öncesinden aláka duyduğu kuzeni Şehzade Ömer Faruk efendi ile evlendi ve üç kızları oldu: Neslişah, Hanzade ve Necla Sultanlar...

Sabiha Sultan, Mustafa Kemal Paşa’nın evlilik talebinden yakın dostlarına sonraki senelerde bahsederken hadiseyi doğrulayacak, hattá "Kendilerini bir defa görmüş ve hoşlanmıştım. Gayet yakışıklı idi. Ateş gibi gözleri vardı, alev alev yanıyorlardı. Ama evlenemezdim, zira Faruk’u seviyordum" diyecekti.

BAŞBAKANA YAZDIRDI

Bu evlilik meselesinden geriye tek bir belge kaldı: Sabiha Sultan’ın o günlerden 40 küsur sene sonra, Türkiye Cumhuriyeti’nde başbakanlık yapan ve ortanca kızı Hanzade Sultan’ın dünürü olan Suat Hayri Ürgüplü’ye yazdırdığı kısa hátıratının birkaç satır.

Mülákat şeklinde kaleme alınan bu hatıratta, Suat Hayri Ürgüplü, Sabiha Sultan’a "Duyduğumuza göre, Mustafa Kemal Paşa sizi istemiş, pederiniz razı olmamış. Doğru mudur?" diye soruyor ve Sultan şu cevabı veriyor:

"Evet, istemiş. Benimle konuşmuş değildir ama ben çekindim ve istemedim. Zira, önümde hiç de iyi örnek olmayan Enver Paşa ile Naciye Sultan’ın hayatı vardı. Sonra, tanınmış ...bir kumandanla aile hayatı kurabileceğime inancım yoktu."

Mustafa Kemal Paşa ile Sultan Vahideddin’in kızı Sabiha Sultan arasındaki evlilik meselesinin Sabiha Sultan tarafı, işte böyle. Merak edenler için, Sabiha Sultan’ın 1924 sürgününden sonraki hayatını da kısaca anlatayım:

Sultan, 1924 Mart’ında ailesiyle beraber gurbete gitti ve birkaç ay İsviçre’de yaşadıktan sonra Fransa’ya, oradan da Mısır’a naklettiler. Ama, büyük bir aşkla evlendiği eşi Şehzade Ömer Faruk Efendi ile Mısır’da iken aralarına soğukluk girdi ve 1948 Mart’ında boşandılar.

TAZİYE BEKLEDİ

Sabiha Sultan, Menderes Hükümeti’nin 1952 Haziran’ında hanedanın hanım mensuplarının Türkiye’ye girişini serbest bırakmasından sonra Türk vatandaşı oldu ve "Osmanoğlu" soyadını aldı. Sonra, İstanbul’a yerleşti; bir ara Avrupa’ya, kızlarının yanına gitti ve hayata 1971’in 26 Ağustos’unda, ortanca kızı Hanzade Sultan’ın Yeniköy’deki yalısında veda etti.

Sultan, boşanmış olmalarına rağmen, kocası Şehzade Ömer Faruk Efendi’ye duyduğu aşkı hayatı boyunca muhafaza etti. Hattá, Faruk Efendi’nin 1969 Mart’ında Mısır’da sürgünde vefat etmesinden sonra, kendisine başsağlığına gelmeyenlerle selámı sabahı kesti. "Boşanmıştınız, artık kocanız değildi, neden başsağlığına gelmelerini beklediniz?" diye soranlara da, "Evet ama amcazádemdi. Bana taziyede bulunmaları lázımdı" diyecekti.

Hadiseler başka türlü cereyan etseydi ve Sabiha Sultan genç Paşa’nın teklifine "Evet" demiş olsaydı tarih nasıl yazılırdı, kim bilir?